Harcerstwo to organizacja, która w naszym kraju cieszy się dużą popularnością niezależnie od czasów. Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego jak bogata i zaskakująca jest historia tego ruchu, a także ludzi, którzy stoją za jego powstaniem i rozpropagowaniem. W tym artykule przeczytasz o historii skautingu na świecie a także o tym w jaki sposób dotarł on na nasze ziemie.
Skauci na świecie – historia
Osobą, którą zwykle uważa się za założyciela światowego ruchu skautowego jest Robert Baden-Powell. Przyszedł on na świat w Londynie w 1857 roku, natomiast zmarł w czasie drugiej wojny światowej w Kenii. Baden-Powell zwrócił uwagę na to, że w zatłoczonych miastach młodzi chłopcy nie mają zbyt wiele kreatywnych rzeczy do roboty. Spędzają czas bezcelowo w swoim własnym gronie, co sprawia, że często schodzą na złą drogą. Chcąc zaszczepić w nich ideały, a jednocześnie wyprowadzić na łono natury, stworzył swoje ważne dzieło: “Scouting for boys”. W następnych latach zorganizował obóz doświadczalny, który odbywał się na wyspie Brownsea. Napisana przez Baden-Powella książka cieszyła się coraz większym zainteresowaniem wśród młodych czytelników, którzy pragnęli wcielić idee skautingu w życie. Było to z pewnością skuteczne, ponieważ już po niedługim czasie organizacja liczyła sobie ponad sto tysięcy członków.
Założenia skautingu według Roberta Baden-Powella
Robert Baden-Powell założył, że skauting powinien być idą wychowania obywatelskiego, którego młodzi ludzie doświadczają w ciągłym kontakcie z przyrodą i na jej łonie. Jego misją było rozwijanie skautingu i uzupełnianie wychowania szkolnego. Skauci sprawdzaili swoją wartość jako jednostki podczas codziennej służby społeczeństwu a także zdobywając kolejne odznaki i sprawności.
Skauting nie ograniczał się jednak wyłącznie do chłopców. Robert Baden-Powell założył, że dziewczęta także powinny mieć możliwość dorastania w duchu skautingu. Uznał jednak, że organizacją powinna zająć się kobieta. Najpierw rolę tę przejęła jego siostra, a następnie żona – Lady Olave Baden-Powell.
Rozwój harcerstwa w Polsce
W momencie, kiedy rozpoczęła się druga wojna światowa na całym głowie było aż trzy miliony skautów. Także Polska miała swoją własną wersję, nazywaną harcerstwem. Za jej powstanie odpowiedzialny jest Andrzej Małkowski, tłumacz podręcznika “Scouting for boys”. Po zakończeniu prac w 1912 roku doszedł on do wniosku, że podobny ruch świetnie sprawdziłby się na polskich ziemiach. Książka „Harce młodzieży polskiej” stała się podwaliną rodzimego ruchu harcerskiego. Powstawały wówczas pierwsze drużyny i obozy, wprowadzono także kształt Krzyża Harcerskiego.
Przed wojna na naszych ziemiach funkcjonowały i powstawały różne organizacje harcerskie. Po zakończeniu działań wojennych nasz kraj znalazł się w strefie wpływów Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Wówczas jedyną legalną organizacją zrzeszającą harcerzy był poddany rządowi PRL Związek Harcerstwa Polskiego. Po pełnym odzyskaniu panowania nad naszym krajem w 1989 roku zniesiono ten zakaz i teraz mogą swobodnie działać i rozwijać się bardzo różne organizacje harcerskie. Także ZHP odzyskało pełnie samostanowienia i jest obecnie bardzo prężnie rozwijającą się organizacją.
Dzięki książce Aleksandra Kamińskiego „Kamienie na szaniec” wciąż w zbiorowej pamięci Polaków funkcjonuje etos harcerza jako młodego patrioty. W czasie okupacji funkcjonowała podziemna harcerska organizacja paramilitarna zwana jako Szare Szeregi. Do dzisiaj jest to punkt odniesienia dla młodych harcerzy.