Harcerstwo jest organizacją, która od dziesiątek lat przyciąga młodych ludzi etosem patriotycznym i obywatelskim połączonym z przygodami na łonie natury. Ciągłe samodoskonalenie się, nauka praktycznych umiejętności i życie w grupie to tylko niektóre z aspektów tego ruchu. Dowiedz się jakie stowarzyszenia harcerskie działają w naszym kraju, a jakie odeszły już do historii.
Harcerstwo na ziemiach polskich
Idee skautingu, które w Wielkiej Brytanii na początku wieku rozwiał Rober Baden-Powell bardzo szybko trafiły na ziemie polskie pod zaborami. Już w 1912 podręcznik skautingu został przełożony na nasz ojczysty język a w wielu miastach i miasteczkach zaczęły powstawać drużyny i obozy harcerskie. Słowo harcerze pochodzi od określenia „harce”, którego użyto w tłumaczeniu książki Baden-Powella.
O tym jak bardzo harcerstwo zapisało się w historii naszego kraju świadczy pamięć o Szarych Szeregach, organizacji harcerskiej przy Polskim Państwie Podziemnym, która organizowała podczas okupacji akcje tak zwanego małego sabotażu. Książka Aleksandra Kamińskiego „Kamienie na szaniec” opisuje bohaterskich harcerzy, którzy oddali życie za ojczyznę. Alek, Rudy i Zośka są do dzisiaj bohaterami wielu młodych adeptów polskiego skautingu.
Ogólnopolskie organizacje harcerskie
Obecnie w Polsce działają trzy duże oficjalne organizacje harcerskie. Największa z nich – Związek Harcerstwa Polskiego, w pełni niezależnie działa od roku 1989, jednak funkcjonowała także w czasach PRL-u a jej korzenie sięgają roku 1918. ZHP to dobrowolne i samorządne stowarzyszenie z siedzibą w Warszawie. Głównym celem organizacji jest wspieranie wszechstronnego rozwoju młodego człowieka.
Drugim dużym stowarzyszeniem harcerskim, które obecnie działa w naszym kraju jest Związek Harcerstwa Rzeczpospolitej, który powstał w roku 1989 jako kontynuacja idei organizacji harcerskich będących wcześniej w opozycji do rządowego ZHP. Nadrzędnym celem organizacji jest rozwój młodzieży w duchu skautowskim i harcerskim a także niesienie pomocy drugiemu człowiekowi.
W Polsce istnieje także duża organizacja harcerska: Stowarzyszenie Harcerstwa Katolickiego „Zawisza”. W odróżnieniu od dwóch pozostałych największych stowarzyszeń odwołuje się ona bezpośrednio do Kościoła katolickiego. Organizacja działa w Polsce od 1989 roku. Warto zaznaczyć, że zarówno ona jak i ZHP oraz ZHR objęte są oficjalnym patronatem prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej.
Historyczne organizacje harcerskie
W długiej historii polskiego ruchu harcerskiego nie zabrakło także organizacji, które nie przetrwały próby czasu i z różnych powodów znalazły się jedynie na hartach historii. Spośród nich wymienić można między innymi:
- Naczelną Komendę Organizacji Harcerskiej na Warmię i Mazury
- Wolne Harcerstwo
- Czerwone Harcerstwo Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego
- Federacja Drużyn im. Cichociemnych
Wszystkie te stowarzyszenia powstawały w różnych warunkach historyczno-społecznych i mają bardzo różną historię. Warto wspomnieć także o organizacji harcerzy ukraińskich „Płast”, która działała na ziemiach polskich w latach 1911 – 1930 oraz o organizacji Ha-Szomer Ha-Cair. Ta ostatnia stanowiła międzynarodową żydowską organizację młodzieżową, której jednym z organizatorów w Polsce był Janusz Korczak. Do 1942 roku jej przedstawiciele działali na terenie warszawskiego getta.
Harcerstwo ma w Polsce bardzo długą tradycję, która pomimo upływu lat nie umiera. Duże stowarzyszenia dbają o to, aby pamięć o ideach skautingu dojrzewała w coraz to nowych pokoleniach młodych ludzi.